Hiện nay, hệ thống giám sát đối với chính quyền cấp xã bao gồm nhiều chủ thể, trong đó Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng. Mặc dù hoạt động giám sát của Mặt trận và các đoàn thể được ghi nhận từ Hiến pháp năm 1992 (bổ sung, sửa đổi năm 2001), sau đó là Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 1999, gần đây nhất là Hiến pháp năm 2013 và Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 và trong nhiều văn bản pháp luật khác nhưng nhìn chung hoạt động này vẫn còn mang tính hình thức, chưa hiệu quả. Tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí, vô trách nhiệm, lạm quyền, xâm phạm đến quyền, lợi ích của nhân dân vẫn còn diễn ra ở nhiều nơi, nhất là ở cấp xã. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như: pháp luật về giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam còn nhiều bất cập, một số quy định chỉ dừng ở những nguyên tắc chính trị - pháp lý chung, mang tính luật khung, thiếu các quy định cụ thể; hoặc có nhưng tản mạn trong nhiều văn bản pháp luật; có những quy định dưới dạng quy chế nên hiệu lực pháp lý thấp. Bên cạnh đó, có một số quy định chồng chéo, mâu thuẫn hoặc đã lỗi thời và thiếu ổn định. Mặt khác, hậu quả pháp lý của hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với chính quyền cấp xã chỉ mang tính kiến nghị, pháp luật chưa có quy định về các biện pháp theo dõi, kiểm tra việc thực hiện kiến nghị, đề nghị đối với hoạt động của Ủy ban nhân dân và Hội đồng nhân dân cấp xã; cơ chế về sự phối hợp giữa giám sát nhà nước và giám sát xã hội đối với quyền lực nhà nước chưa được làm rõ. Quá trình thực thi hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc đối với chính quyền cấp xã cũng nảy sinh không ít bất cập như: trình độ hạn chế của cán bộ Mặt trận dẫn đến không phát hiện nhiều công trình phục vụ lợi ích công cộng ở cơ sở bị rút ruột; thiếu thông tin nên không hỗ trợ người dân chủ động tham gia các dự án đền bù, tái định cư, giải phóng mặt bằng ngay từ khâu lập dự án; nể nang trong giám sát hoạt động bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức các chức danh chủ chốt... Vấn đề giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với hoạt động của chính quyền địa phương đã được nghiên cứu trong một số công trình. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu một cách hệ thống, toàn diện về giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với hoạt động của chính quyền cấp xã để giải quyết ở phương diện lý luận những vấn đề thực tiễn kiểm soát quyền lực nhà nước ở cơ sở đặt ra như: nội dung hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, phương pháp giám sát, cơ chế cụ thể để tiến hành giám sát, hậu quả pháp lý của giám sát... Để góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động giám
sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với chính quyền cấp xã, nghiên cứu sinh lựa chọn đề tài “Giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với hoạt động của chính quyền cấp xã ở nước ta hiện nay” làm luận án tiến sĩ Luật học, chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính.
Trích: Giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với hoạt động của chính quyền cấp xã ở nước ta hiện nay
- Luận án Tiến sĩ Luật học - Học viện Khoa học xã hội
Tác giả: Bùi Thị Nguyệt Thu
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Nguyễn Tất Viễn - PGS. TS Nguyễn Minh Tuấn
Tài liệu trên được dẫn từ: FDVN Lawfirm
Xem trực tiếp tại:
Comments